ارائه کننده: سیدوحید حسینی دولت آبادی استاد راهنما: دکتر مهدی عابدی استاد مشاور: دکتر فرشید معماریانی استاد ناظر داخلی: دکتر یحیی کوچ استاد ناظر خارجی: دکتر زینب جعفریان جلودار نماینده تحصیلات تکمیلی: دکتر یحیی کوچ تاریخ: 1402/11/14 ساعت: 8 مکان: ساختمان علوم دریایی
چکیده: انار یکی از قدیمی ترین گیاهان و میوه های جهان از خانواده Punicaceae است و توانایی بالای در سازگاری در شرایط مختلف اقلیمی دارد. زادگاه اصلی این گیاه در برخی تحقیقات از هند تا مدیترانه است و از جمله مهمترین رویشگاه های طبیعی این گیاه نیز ایران است. رویشگاه های انار وحشی از رویشگاه های ارزشمند در طبیعت اند و از نظر اکولوژیکی، اقتصادی، تغذیهای، درمانی و فرهنگی اهمیت دارند. هدف ما در این مطالعه بررسی 13 جمعیت انار است و از این بین 5 رویشگاه انار وحشی جهت مطالعه تنوع کارکردی انتخاب شده است. در برخی از این جمعیتها با رویکرد چندکارکردی مهمترین کاربردها و تهدیدات انار وحشی بررسی شد. برای بررسی تنوع کارکردی، مؤلفه ميانگين وزني جامعه (CWM)، شاخص Rao و تنوع کارکردی (FD) از طریق محاسبه صفات برگ شامل: سطح ویژه ی برگ (SLA)، سطح برگ (LA)، ضخامت برگ (LT)، وزن تر (FM) و خشک برگ (DM)، محتوای ماده ی خشک برگ اندازه گیری شده است. همچنین در جمعیت ها تراکم درختچه انار و در 5 رویشگاه نیز برخی از شاخص های پوشش بررسی و محاسبه شده اند. برای بخش خاک نیز از هر رویشگاه 5 نمونه خاک برای بررسی بافت، EC، pH، عناصر کربن، نیتروژن، پتاسیم و همچنین کربنات کلسیم و همچنین میزان گچ بررسی شد. آنالیز دادهها نیز با استفاده از آنالیز واریانس و نیز PCA مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج این تحقیق تغییرات خاک رویشگاههای انار وحشی در شیب خشکی را با برخی الگوها نشان داد. اسیدیته، پتاسیم و بعضی شاخصهای دیگر در طول شیب خشکی افزایش یافتند و رس خاک نیز با افزایش خشکی کاهش یافت و در برخی از شاخصهای دیگر مانند کربن و نیتروژن این تغییرات با الگویی دیگر نشان داده شد و در مناطق با خشکی متوسط منجر به افزایش آنها شد. در خصوص پوشش نیز بیشترین میزان شاخصهای تنوع سیمپسون و شانون مربوط به رویشگاه ماسال(به ترتیب، 09/9 و 62/2) و کمترین آنها در رویشگاه میانکاله-سازو (به ترتیب، 73/2 و 41/1) و همچنین بیشترین تنوع آلفا در رویشگاه ماسال و بیشترین تنوع بتا متعلق به نور است که به ترتیب 16/25 و 16/36 هستند. شاخصهای تنوع کارکردی، RaoQ، پراکندگی کارکردی، و برخی شاخصهای میانگین وزنی جامعه در برگ مانند برگ خشک، برگ تر و ضخامت، نشان دادند که رویشگاه میانکاله-سازو بیشترین تنوع کارکردی را دارد. همچنین مهمترین کاربرد و تهدید انار شامل مصارف غذایی است و تهدید اصلی آن استفاده از میوه، آفات و بیماری و قطع آنها است.
|